در حال حاظر پرداختی ندارید: 0 تومان
امروزه، مدیریت منابع انسانی بدون در نظر گرفتن ارتباطات بین‌فردی، بین‌گروهی و بین‌سازمانی میسر نیست. توجه به این روابط و زیر نظر داشتن آفات آن در هر سازمانی، با کاستن از تنش‌های غیرضروری، دست‌یابی به اهداف را تسهیل و تسریع می‌کند. تعارضات محصول طبیعی روابط هستند. تعارض زمانی رخ می‌دهد که خواسته‌ها و اهداف دو یا چند فرد یا گروه در تناقض با یک‌دیگر قرار گیرد و امکان دست‌یابی کامل آن‌ها فراهم نباشد. در واقع، هر دو طرف خواسته‌هایی دارند که برآورده شدن آن‌ها در یک مسیر مشترک قرار نمی‌گیرد. چنین موقعیتی موقعیت تعارضی نام دارد و مدیریت آن در سازمان بسیار مهم است. آن‌چه در گام اول اهمیت دارد، آگاهی از سبک واکنش افراد مختلف به موقعیت تعارضی است. نکته‌ی کلیدی این است که همه‌ی افراد به شیوه‌ی یک‌سانی به تعارض پاسخ نمی‌دهند و شیوه‌های حل تعارض منحصربه‌فردی دارند. آگاهی از نوع واکنش خود به تعارض می‌تواند به در پیش گرفتن روش‌های مؤثر و متناسب با موقعیت کمک کند؛ هم‌چنین، مدیران می‌توانند با شناسایی سبک‌های حل تعارض کارکنان خود، در مدیریت تعارض موفق‌تر عمل کنند.
ابزار سنجش سبک حل تعارض توماس-کیلمن (TKI) برای ارزیابی رفتار فرد در موقعیت تعارضی طراحی شده‌است. این تست افراد را از سبک رویارویی خود با چنین موقعیت‌هایی آگاه می‌کند. در واقع، این ابزار به بررسی تعارضات بین‌فردی می‌پردازد که بخش مهمی از تعارضات بین‌گروهی و بین‌سازمانی هستند و رصد کردن آن‌ها برای بهینه نگاه داشتن سطح تعارض در سازمان ضروری است.
نکته‌ی کلیدی این است که همه‌ی افراد به شیوه‌ی یک‌سانی به تعارضات پاسخ نمی‌دهند و شیوه‌های حل تعارض منحصربه‌فردی دارند.
در موقعیت تعارضی می‌توان رفتار فرد را روی ۲ محور اصلی مشخص کرد:
۱. جرئت‌مندی
میزانی که فرد برای رسیدن به اهداف خودش تلاش می‌کند.
۲. هم‌کاری
میزانی که فرد برای تحقق اهداف طرف مقابل تلاش می‌کند.
این ۲ محور رفتاری می‌توانند در مشخص کردن ۵ شیوه‌ی حل تعارض به ما کمک کنند. این ۵ سبک حل تعارض به شکل زیر نشان داده می‌شوند:
رقابت (Competing)
رقابت حالتی قدرت‌گرا همراه با قاطعیت و عدم هم‌یاری‌ست. زمانی که فرد در حال رقابت است، به دنبال تحقق اهداف خود است که به قیمت هزینه دادن دیگران و استفاده از ابزار قدرت مناسب برای رساندن او به موقعیت دل‌خواهش تمام می‌شود.
این‌ها برخی از تجلیات رقابت هستند:
- پافشاری برای احقاق حق خود؛
- دفاع از جبهه‌ای که فرد فکر می‌کند درست است؛
- در ساده‌ترین حالت، فقط تلاش برای برنده شدن.
هم‌کاری (collaborating)
هم‌کاری هم به صورت قاطعانه است و هم به صورت هم‌یارانه. زمانی که فرد در حال هم‌کاری است، تلاش می‌کند تا در کنار فرد دیگری راه‌حلی را پیدا کند که به صورت کامل اهداف هر دو را محقق کند. این شامل جست‌وجو در یک مسئله است تا اهداف زیرین هر دو فرد شناسایی شوند و بتوانند گزینه‌ای را پیدا کنند که هر دو سریِ اهداف و مشکلات را محقق و آن‌ها برطرف کنند.
هم‌کاری بین دو نفر ممکن است در این حالات ظاهر شود:
- به شکل بررسی مخالفتی در جهت یادگیری از بینش‌های یک‌دیگر؛
- توافق بر سر شرایطی که در غیر این صورت، ممکن است آن‌ها را به رقابت بر سر منابع وادارد؛
- مواجهه با مشکلی بین‌فردی و تلاش برای پیدا کردن راه‌حلی خلاقانه.
مصالحه (compromising)
مصالحه در دو بُعد هم‌یاری و قاطعیت متوسط است. هنگامی که فرد هم‌سازی می‌کند، به دنبال یافتن راه‌حلی مناسب و مقبول است که تا حدی هر دو طرف را راضی کند. مصالحه در حد وسط رقابت و تطبیق قرار دارد که در آن تسلیم شدن کم‌تر از رقابت و بیش‌تر از سازش است. به همین شکل، این حالت با مسئله‌‌ای بی‌پرده‌تر از حالت اجتناب رو در رو می‌شود، اما آن را به اندازه‌ی هم‌کاری عمیق بررسی نمی‌کند.
مصالحه ممکن است در این اَشکال خود را نشان دهد:
- تقسیم ما‌به‌ازا؛
- ردوبدل کردن امتیازات؛
- پیدا کردن سریع روی‌کردی مشترک.
اجتناب (avoiding)
اجتناب قاطعیت و هم‌یاری نداشتن است. زمانی که فرد در حال اجتناب است، بلافاصله به دنبال تحقق اهداف خود یا فرد دیگر نیست. او تعارض را نادیده می‌گیرد.
اجتناب ممکن است این‌گونه باشد:
- کنار کشیدن سیاسانه از یک مسئله؛
- به تعویق انداختن یک مسئله تا زمانی بهتر؛
- در ساده‌ترین حالت، کوتاه آمدن از موقعیتی تهدید‌کننده.
سازش (accommodating)
سازش حالتی همراه با هم‌یاری و عدم قاطعیت است، درست متضاد رقابت. هنگامی که فرد در حال سازش است، اهداف خود را نادیده می‌گیرد تا اهداف شخص دیگر را محقق کند. در چنین حالتی، عنصر ازخودگذشتگی دیده می‌شود.
سازش ممکن است به صورت‌های زیر باشد:
- شکلی از سخاوت و کمک به دیگران؛
- اطاعت از دستور دیگری زمانی که ترجیح فرد اطاعت نکردن است؛
- تسلیم شدن در مقابل دیدگاه دیگران.
آگاهی از نوع واکنشتان هنگام تعارض‌ها، مهم‌ترین عامل در رفع اساسی آن‌هاست و می‌تواند به شما در اتخاذ روش‌های مؤثر و متناسب با موقعیت، کمک کند.
با انجام این آزمون شما متوجه می‌شوید که هنگام تعارض با اطرافیانتان چطور رفتار کنید و در نهایت با راهکارهای ارائه شده خاص هر سبک می‌توانید تعارضات خود با دیگران را هوشمندانه‌تر مدیریت و رفع نمایید.
