در سال های گذشته بسیاری در این باور بودند که هوشبهر ( IQ ) نشانه و معیار موفقیت افراد است و هر چه فرد از IQ بالاتری برخوردار باشد موفق تر است. اما اخیرا روانشناسان به این نتیجه رسیده اند، که IQ یا نتایج آزمون های استعداد تحصیلی علیرقم، ارزش و جایگاهشان در میان مردم، بطور دقیق نمیتوانند که میزان موفقیت افراد را در زندگی پیش بینی کنند. آنان معتقدند که مفاهیم قدیمی IQ فقط بخش محدودی از مهارت های کلامی و ریاضی را در بر میگیرند و تنها می توانند موفقیت تحصیلی را در فرد پیش بینی کنند. پس از آن شروع به تحقیق و مطالعه درمورد هوش هیجانی یا عاطفی ( EQ ) کردند و این باعث شد روانشناسان زیادی شروع به طراحی و ارائه ی تست های هوش هیجانی کنند که یکی از برجسته ترین و معتبر ترین آنان تست هوش هیجانی گلمن است.

هوش هیجانی چیست؟

هوش هیجانی (عاطفی یا احساسی) از نظر علمی یعنی اینکه ما بتوانیم هیجانات خود و دیگران را به خوبی درک و دریافت کنیم. یعنی بتوانیم با بکار گیری صحیح هیجانات آنها را اداره کنیم و به موفقیت بیشتری در زندگی دست یابیم.

هوش هیجانی دارای ۵ مقیاس زیر میباشد :

• خودآگاهی: خودآگاهی یک نوع توانایی فردی است که شامل خودباوری، اعتماد به نفس و خود ارزیابی صحیح می شود.
  به عبارتی دیگر خودآگاهی باعث می شود که فرد بتواند حالات و احساسات خود را تشخیص دهد و با این شناخت بتواند تصمیمات بهتری در زندگی خود بگیرد و در نهایت زندگی مطلوب تری را تجربه کند.
• خود تنظیمی:خود تنظیمی یعنی فرد بتواند در هیجانات خود تعادل ایجاد کند، عواطف و احساسات خود را کنترل کند و از آنها درست استفاده کند.
  افرادی که دارای خودتنظیمی هستند بسیار قابل اعتماد و وظیفه شناس هستند، همچنین این افراد قابلیت انطباق پذیری بالایی دارند.
• خود انگیختگی : برای اینکه بتوانیم اهدافمان در زندگی را دنبال کنیم نیاز به انگیزه داریم، به شرطی که این انگیزه ها درونی باشند و از تمایلات عمیق درونی نشعت گرفته باشد نه بیرونی، افرادی که از چنین توانایی برخوردار باشند دارای خود انگیختگی بالایی هستند.
• همدلی: همدلی یعنی فرد بتواند با دیگران همدردی کند، دنیا را از دید آنها ببیند و با وجود همه تفاوت ها به احساسات دیگران احترام بگذارد و درکشان کند. همدلی با خودآگاهی رابطه مستقیم دارد به این معنی که هر چقدر درک و شناخت ما نسبت به احساسات و هیجانات خودمان بیشتر باشد، بهتر می توانیم دیگران را درک کنیم.
• مهارت های اجتماعی: مهارت اجتماعی یعنی مهارت کنترل عواطف دیگران. برای رسیدن به مهارت های اجتماعی ابتدا باید به خودآگاهی و همدلی برسیم تا بتوانیم واکنش ها و احساسات دیگران را به سرعت درک کنیم، با آنها ارتباط صمیمانه برقرار کنیم.

حال این سوال پیش میاید که..

آیا هوش هیجانی قابل یادگیری است؟

بله، هوش هیجانی مانند بسیاری از مهارت ها با آموزش پیشرفته میشود و قابل یادگیری است. یادگیری مهارت های هیجانی از همان کودکی با تعامل با والدین شروع میشود و هر چقدر والدین از هوش هیجانی بالاتری برخوردار باشند کودکان نیز با قدرت بیشتری مهارت های هیجانی را یاد میگیرند. اما نگران نباشید بزرگسالان نیز با سرعت کمتر و به کمک متخصصین روانشناسی میتوانند مهارت های مختلف هوش هیجانی را یادبگیرند.

تست هوش هیجانی گلمن چیست؟

برای اینکه بتوانیم مهارت های هوش هیجانی را یاد بگیریم ابتدا باید آن را در خود بسنجیم. تست هوش هیجانی گلمن به ما در این راه کمک میکند و با استفاده از آن می توانیم میزان تک تک مهارت های هوش هیجانی را در خود بسنجیم. این تست توسط دانیل گلمن در سال ۱۹۹۵ ارائه شد. این تست ۵ مهارت هوش هیجانی ( خود آگاهی، خودتنظیمی، خودانگیختگی، همدلی و مهارت های اجتماعی) را در فرد ارزیابی میکند و در نتیجه نشان میدهد که هر یک از مهارت ها را در چه حد در فرد وجود دارد.